Zima wkrótce się zakończy, a co za tym idzie w Polsce rozpocznie się najbardziej korzystny czas dla produkcji prądu ze słońca. Wprawdzie instalacja fotowoltaiczna to system całoroczny, jednak w okresie jesienno-zimowym uzyski zwykle są nieco niższe ze względu na krótsze dni i częste zachmurzenie. Ale nie tylko słońce wpływa na wydajność paneli fotowoltaicznych. W trakcie roku zbierają się na nich zanieczyszczenia, które pozostawione na powierzchni modułu obniżają efektywność jego pracy. Jak zadbać o swoją instalację, by od wiosny cieszyć się uzyskiem na wysokim poziomie? 

Zanieczyszczenia a wydajność instalacji fotowoltaicznej

Panele fotowoltaiczne są wytrzymałe – w końcu zostały zaprojektowane tak, aby służyć około 25 lat. Jednak ich powierzchnia jest na tyle delikatna, że nietrudno o ich uszkodzenie. Oprócz usterek mechanicznych wywołanych błędem człowieka, narażone są na także na uszkodzenia powodowane przez czynniki zewnętrzne i atmosferyczne. Przez cały rok na instalacji fotowoltaicznej osadzają się kurz i pył, jesienią dochodzą do tego także spadające liście. Drobniejsze zanieczyszczenia może spłukać deszcz lub rozpuszczający się śnieg, jednak tutaj warto pamiętać, że wszystko zależy od kąta nachylenia paneli – łatwiej o takie „naturalne” oczyszczanie na modułach ustawionych pod większym kątem. Ale i z tym trzeba być ostrożnym. W osadzających się w ramkach paneli złogach często mogą wykiełkować drobne rośliny, których nasiona zostały przyniesione z wiatrem. To z kolei prowadzi do trwałego uszkodzenia ogniw i może oznaczać potrzebę wymiany całego panela.

Poza wymienionymi czynnikami atmosferycznymi, jednymi z trudniejszych zanieczyszczeń do usunięcia są odchody – głównie zostawiane przez ptaki, choć małe gryzonie też potrafią przysporzyć kłopotów. Podobnie jak na szybach i karoserii samochodu, niespodzianki te szybko zasychają i są trudne do usunięcia. Z nimi deszcz już sobie nie poradzi, a ich nagromadzenie wypływa na wydajność instalacji.

Kiedy czyścić panele fotowoltaiczne?

Każda instalacja fotowoltaiczna – bez względu na to, czy znajduje się na dachu czy gruncie, powinna być regularnie myta. Najbardziej korzystnym momentem na prace pielęgnacyjnie jest zbliżająca się właśnie wiosna. To okres przyjazny pracom konserwatorskim – w suchy, słoneczny dzień bezpieczniej pracuje się na dachu. Ponadto usuwamy wszystkie zabrudzenia po jesieni i zimie, przygotowując instalację na czas wytężonej pracy w kolejnych miesiącach. Ale czyszczenie paneli fotowoltaicznych powinno odbywać się dwa razy w roku – także po lecie. Zwłaszcza, jeśli instalacja znajduje się w pobliżu gospodarstw rolnych, gdyż unoszący się w trakcie żniw pył osadza się na modułach. Takie przygotowanie do zimy z pewnością polepszy wydajność na czas, kiedy krócej będzie widno.

Pora dnia, którą wybierzemy na czyszczenie paneli fotowoltaicznych też ma znaczenie. Najkorzystniej zabrać się do pracy wcześnie rano lub wieczorem, kiedy panele będą ostygnięte. Mycie ich w środku dnia, kiedy pracują a ich temperatura jest wysoka może grozić poważnym uszkodzeniem.

Czym i w jaki sposób myć panele?

Należy pamiętać, że czyszczenie paneli fotowoltaicznych musi być procesem bardzo delikatnym. Nie szukajmy półśrodków lub szybszych sposobów, które mogą doprowadzić do uszkodzenia całej instalacji. Jeśli planujemy samodzielnie dbać o panele słoneczne należy zaopatrzyć się w specjalnie stworzone do tego narzędzia. Poszukajmy dedykowanych do mycia paneli fotowoltaicznych gąbek, myjek czy szczotek. Są zrobione z tworzyw, które w trakcie czyszczenia nie pozostawią rys na powierzchni. Nie stosujmy ciężkich środków chemicznych i zastąpmy zwykłą wodę wodą demineralizowaną, która w trakcie wysychania nie pozostawi osadu. Do zadań specjalnych, czyli mocno przyschniętych zabrudzeń można wypróbować samodzielnie przygotowany środek – roztwór izopropanolu i wody destylowanej, połączone w stosunku 50/50.

Czego nie robić podczas mycia paneli? Najczęściej popełniane błędy

Szorowanie zabrudzeń: pierwszym odruchem, kiedy widzimy mocno zaschnięte plamy jest chęć ich szorowania. W przypadku paneli fotowoltaicznych to całkowicie zabronione, ponieważ nawet najmniejsze zarysowania uszkadzają moduł, co wpływa na wydajność instalacji.

Używanie zbyt ostrych szczotek i środków czyszczących: pomimo, że panele wydają się być bardzo wytrzymałe nie można do ich pielęgnacji używać tego, co akurat mamy w domu pod ręką. Inwestując dziesiątki tysięcy w montaż instalacji warto dokupić także sprzęt do mycia, który został specjalnie do tego stworzony i jest delikatny dla paneli.

Stawanie na panelach: Mycie paneli może wydawać się prostą sprawą, jednak chodzenie po dachu wymaga wiele ostrożności. W trakcie czyszczenia nie można opierać się o panele, aby tym bardziej na nich stawać. Nieuwaga może doprowadzić do bardzo poważnych uszkodzeń.

Korzystanie z myjki ciśnieniowej: myjki ciśnieniowe świetnie sprawdzają się w usuwaniu ciężkich zabrudzeń, ale pod żadnym pozorem nie można ich stosować do czyszczenia paneli fotowoltaicznych. Zbyt wysokie ciśnienie wody może doprowadzić do przerwania połączeń między modułami .

Mycie rozgrzanych paneli: jak już wspominaliśmy, nie należy myć rozgrzanych paneli w środku dnia ich pracy. Nagłe i gwałtowne obniżenie ich temperatury zimną wodą prowadzi do uszkodzenia instalacji.

Samodzielne mycie czy wynajęcie profesjonalnej firmy? Co bardziej się opłaca?

Nie ukrywajmy – czyszczenie instalacji fotowoltaicznej jest ryzykowne, zwłaszcza jeśli znajduje się ona na dachu. Nie każdy jest na tyle sprawny, aby bezpiecznie poruszać się po dachu, jednocześnie pamiętając aby nie stawać na panelach. Decydując się na samodzielnie czyszczenie musimy przede wszystkim zadbać o swoje bezpieczeństwo. Ważne, aby mieć stabilną drabinę i przystępować do tej czynności samodzielnie – dobrze, aby w pobliżu znajdowała się osoba, która w razie problemów będzie mogła szybko udzielić pomocy. Łatwiej mają osoby korzystające z fotowoltaiki na gruncie, ale i one muszą pamiętać o zachowaniu ostrożności w trakcie mycia paneli.

Zdecydowanie można samodzielnie dbać o swoją instalację. Biorąc jednak pod uwagę jak delikatne i drogie są panele, proces mycia warto przekazać w ręce specjalistów. Takie firmy mają odpowiedni sprzęt i wiedzę z zakresu czyszczenia paneli fotowoltaicznych i zajmą się tym z zachowaniem wszelkich zasad bezpieczeństwa.

W przypadku, gdy obawiamy się samodzielnego czyszczenia paneli fotowoltaicznych, możemy powierzyć to zadanie wyspecjalizowanej firmie. Z pewnością taka firma dysponuje odpowiednim sprzętem, jak i preparatami czyszczącymi. Ponadto, wykwalifikowani pracownicy posiadają niezbędną wiedzę z zakresu czyszczenia modułów fotowoltaicznych, co niewątpliwie pozwoli w bezpieczny sposób przeprowadzić prace pielęgnacyjne. Warto dodać, że większość przedsiębiorstw tego typu oferuje roczny serwis konserwacyjny, co jest sporym udogodnieniem.

Jak odpowiednio zabezpieczać panele, aby ich żywotność i efektywność była jak najwyższa

Nie ma możliwości uniknięcia zbierania się zanieczyszczeń na panelach fotowoltaicznych. Gromadzące się zabrudzenia mogą obniżać wydajność całej instalacji nawet o 20%. Dlatego systematyczne mycie jest kluczowe, aby działała ona zgodnie z założeniami. Ponadto zmniejsza się wtedy ryzyko ewentualnych awarii. Tak jak wspominaliśmy, jeśli prosument decyduje się na samodzielnie czyszczenie musi zaopatrzyć się w odpowiedni sprzęt. Warto także regularnie dokonywać przeglądu technicznego i sprawdzać jak pracują panele. Jeżeli dopiero zastanawiasz się nad założeniem instalacji fotowoltaicznej, możesz obliczyć za pomocą naszego kalkulatora fotowoltaicznego czy takie rozwiązanie będzie dla Twojej posiadłości efektywne i po jakim czasie inwestycja się zwróci.